اثر کلرمکوات کلراید و سولفات روی بر انتقال مجدد مواد و عملکرد دانه گندم تحت تلقیح با نیتروکسین در شرایط زراعت دیم

به­منظور بررسی کارآیی انتقال مجدد و عملکرد دانه گندم، این پژوهش به­صورت دو آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در دو منطقه ایلام و بوشهر در سال زراعی 93-1392 اجرا گردید. فاکتورهای آزمایشی شامل کاربرد دو سطح غلظت کلرمکوات­کلراید (صفر و 2/5 گرم در لیتر)، سولفات روی در سه میزان (صفر، 25 و 50 کیلوگرم در هکتار) و نیتروکسین در دو سطح (تلقیح و عدم تلقیح با بذر) بودند. نتایج نشان داد که کاربرد کلرمکوات­کلراید بر نسبت وزن خشک سنبله به ساقه و میزان انتقال مجدد ماده خشک ساقه اثر معنی داری در سطح احتمال آماری یک درصد گذاشت. با مصرف 2/5 گرم در لیتر کلرمکوات­کلراید، وزن سنبله به ساقه در مقایسه با شاهد به­مقدار 20/4 درصد افزایش و میزان انتقال مجدد ماده خشک ساقه به مقدار 2/4 درصد کاهش یافت. به­علاوه، کاربرد کلرمکوات­کلراید اثرمعنی داری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب در سطح احتمال آماری یک درصد داشت. محلول پاشی کلرمکوات­کلراید سبب افزایش تعداد سنبله در متر مربع، تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب به­ترتیب به­میزان 14/6، 19/1 ، 28/5 و 29/3 درصد شد. بیش­ترین میزان انتقال مجدد (64/8 گرم در مترمربع)، کارآیی انتقال مجدد (32/1 درصد) و سهم انتقال مجدد (50/8 درصد) مربوط به تیمار برهمکنش بدون کاربرد کلرمکوات­کلراید، مصرف 50 کیلوگرم سولفات­روی درهکتار و به­کارگیری نیتروکسین بود. بالاترین عملکرد دانه (1710کیلوگرم درهکتار) از برهمکنش تیمارهای محلول­پاشی کلرمکوات­کلراید در غلظت 2/5 گرم در لیتر، کاربرد 50 کیلوگرم در هکتار سولفات­روی و تلقیح بذر با نیتروکسین حاصل شد. به­طور کلی می توان نتیجه گرفت که تحت شرایط دیم، کاربرد کلرمکوات کلراید، سولفات روی و نیتروکسین در بهبود و افزایش عملکرد دانه گندم می تواند مؤثر واقع شود.